این گفتگو در مورخ ۱۳۹۳/۱۲/۱۴ در سایت “کاوشگران روابط عمومی” منتشر شده است.
رقابت در بازار اپراتورها
حوزه‌ی فناوری ارتباطات جزو پرسودترین کسب وکارهای دنیا محسوب می‌شود و همگرایی فناوری‌ها در کنار تغییرات زندگی امروزی به سرعت رشد این بازار کمک کرده است. در کشور ما، چهار تا شش اپراتور تلفن همراه مشغول به فعالیت هستند که از میان آنها؛ سه اپراتور نقش پررنگ‌تری را در این بازار ایفا می‌کنند. این سه اپراتور جمعیت گسترده‌ای را از نظر جغرافیایی و جمعیتی در کشور پوشش داده‌اند و بخش اصلی رقابت بین آنهاست. البته این رقابت در همه بخش‌ها به یک شکل نیست و در برخی موارد فشرده و متمرکزتر و در بخش‌هایی هم رقابت میان آنها کم‌رنگ‌تر می‌شوند. سه اپراتور اصلی فعال در کشور، از شیوه‌های متفاوتی برای تبلیغات استفاده می‌کنند.
سه واژه‌ی کلیدی در رقابت اپراتورها: اعتبار؛ صرفه‌ی اقتصادی و فناوری
این کارشناس درباره شیوه‌های تبلیغاتی اپراتورها می‌گوید: به‌طور کلی اگر بخواهیم تبلیغات این سه اپراتور را مورد بررسی قرار بدهیم، باید بگویم هر کدام از این سه اپراتور برروی محورهای مشخصی در تبلیغاتشان متمرکز اند. به طور مثال، بیشترین حجم تبلیغات اپراتور همراه اول، قدمت، سابقه و پوشش گسترده این اپراتور را محور قرار داده است. از نظر قدمت و سابقه، همراه اول نسبت به مابقی اپراتورها بیشتر از یک دهه جلوتر است که ویژگی مهمی در رقابت محسوب می‌شود و معمولا در تبلیغات خود از این ویژگی برای اعتبار بخشیدن به برند استفاده می‌کند. البته ماجرای برند این اپراتور به مثالی کلاسیک در کتاب‌ها و کلاس‌های درسی رشته‌های تبلیغات و بازاریابی تبدیل شده است. تصور کنید یک اپراتور ۱۲سال در بازار فعالیت کند و بعد از اینکه یک رقیب به طور جدی وارد بازار رقابت می‌شود و به سرعت نام خود را مطرح می‌کند، تازه این اپراتور متوجه می‌شود که هنوز برای خود برندی ثبت نکرده است و با سابقه‌ی طولانی‌تر، در این زمینه از رقیب جا می‌ماند. این یک درس بزرگی را برای کل اقتصاد کشور به همراه داشت و نگاه تازه‌ای نسبت به اهمیت برند شکل گرفت. موضوعی که در گذشته به آن توجه چندانی نمی‌شد.
همراه اول علاوه بر قدمت و گستردگی، در بازار سیم‌کارت‌های دائمی پیشتاز است و در تبلیغات به نحوی بر آن تاکید می‌کند که برای عدد ۰۹۱ تمایز ایجاد شود. با این شیوه به مشتریانی که از این پیششمارهها استفاده می‌کنند، اعتبار می‌دهد و درآن‌ها ایجاد تمایز می‌کند. برای مثال در تبلیغات خود عنوان می‌کند که این پیششمارهها به کارت ویزیت شما اعتبار می‌بخشد. در واقع این اپراتور، این پیش‌شماره را با منزلت اشخاص و با جایگاه اجتماعی و فرهنگی افراد جامعه گره می‌زند.
تبلیغاتی با محوریت صرفه اقتصادی
احمدی درباره نحوه تبلیغات دو اپراتور دیگر می‌گوید: سیم‌کارت‌های ایرانسل بیشتر از نوع اعتباری است، بنابراین در شروع کار، تبلیغات آن مزیت‌هایی مثل سادگی و سهولت دسترسی به این نوع سیم‌کارت‌ها را هدف قرار می‌داد و یا به موارد استفاده‌ی آنها به طور مثال در اشاره به مصارف توریستی و مسافرتها برای این سیم‌کارت‌ها بازار ایجاد می‌کرد. اما بعدها شرایط بازار به شکل متفاوتی درآمد و این بخش هم، رقابتی‌تر پیگیری شد و امروز در مجموع، تبلیغات اپراتور ایرانسل متمرکز بر تنوع تعرفه‌ها، صرفه اقتصادی و ایجاد چهره‌ای جوان و مشتری‌گرا از این برند است. تبلیغات این اپراتور بیشتر بازاریابی محور است و بر خدمات سریع‌تر و اقتصادی‌تر تاکید بیشتری دارد.
تبلیغات اپراتورها و موضوع فناوری
احمدی درباره تبلیغات خدمات ۳G اپراتورها می‌گوید: قرار بر این بود که رایتل شروع کننده‌ی این خدمات در ایران باشد که نتوانست از آن فضای انحصاری به نحو مؤثری استفاده کند و امروز کشمکش و رقابت میان تمام اپراتورها در این زمینه به وجود آمده است. تبلیغات اپراتور رایتل با یک آشفتگی هویتی روبرو ست، که علت آن وضعیت متفاوت و شرایط متغیری بود که این اپراتور از ابتدای کار با آن مواجه شد. ابتدا قرار بر این بود که این اپراتور نسل تازه‌ای از خدمات ارتباطی را با محوریت تصویر ارائه کند، حتی انتخاب اسم اپراتور رایتل طوری بود که بتواند این تفاوت‌ها را نشان دهد، به هر حال شرایط به شکل دیگری پیش رفت. به همین دلیل این مشکل هویتی این برند هنوز پابرجا است. طوری که گاهی در تبلیغات خود بر روی تکنولوژی متمرکز است و گاهی به پوشش سراسری سیم کارت‌های خود اشاره می کند؛ مثلا در تبلیغ تلویزیونی نشان می‌دهند که رایتل در کویر و دریا نیز آنتن می‌دهد. (البته حتما این اپراتور احساس کرده که در این زمینه نسبت به رقبا با ضعف مواجه است و باید در این زمینه اطلاع‌رسانی بکند). به هرحال، رایتل هنوز قوام و انسجامی که دو اپراتور دیگر در تبلیغات خود پیدا کرده‌اند را نشان نداده است. نکته دیگر بحث تاکید بر فناوری در تبلیغات رایتل است که احتمالا در این زمینه هم شاهد تشدید رقابت خواهیم بود و تبلیغات ایرانسل هم اخیرا با اشاره‌ای که به خدمات ۴G می‌کند، می‌تواند فضای رقابت را با تغییر مواجه کند
